Download File

27 downloads 231 Views 1MB Size Report
inicuar biznesi. • Rrezulltat i planifikimit eshte plani i biznesit- i cili eshte nje dokument i shkruar dhe ne te cilin jane te pershkruara segmentet kyqe te biznesit .
Regjistrimi i bizneseve Proces i themelimit mbeshtet ne dokumentet si janë: 10 01 2011 - Vendimi per themelim (akti i themelimit) - Statuti - Kontrata Me aktin e themelimit kontrata eshte dokumenti kryesor. Përmbatja e kontrates mund te jet e ndryshme por ne te shumten e rasteve perbehet prej ketyre elementeve:

-

Identifikimi (firma, adresa, selia) Veprimtaria Pasuria / kapitali Mënyra e formimit të kapitalit Mënyra e menaxhimit Mënyra e ndarjes se profitit / rrezikut Hyrja dhe dalja nga partneriteti Përfundimi i punes.

Angazhimet ne bvm • Rendesi te madhe ka angazhimi ne biznes dhe qe nderlidhet me motivet,formen e angazhimit, analizat,planifikimin dhe zbatimin e tyre. • Motivet e angazhimit –jane te shumta motivet qe e nxisin njeriun si individ apo ne forme te partnerizimit (bashkpunimi) ne angazhimin ne ndermarrje ,si, • 1.-per verifikimin e personalitetit • 2.- per rritjen e mireqenjes sociale, • 3.-detyrimet qe dalin nga problemet e ndermarrjes, etj1

• • • • • • • • • • •

1.motivet ne lidhje mbi verifikimin e personalitetit: A.deshira per pavarsi B.deshira per te shfrytzuar shanset C.deshira per te materializuar pervojen ne biznes. 2.motivet e rritjes se mireqenjes sociale: A. motivet financiare B.tradita familjare 3.motivet ne nevoj apo detyrim: A.zvoglimi i shansave per punesim B.humbja e vendin te punes C.konfliktet ne vendin e punes

Arsyet per fillimin e biznesit

%

Te jet vet pronar (me shume kontroll mbi punen e puntorit) Per mjete financiare

38% 24%

Per shfrytzim te mundesive ekzistuese 21%

Per shfrytzimin e biznesit familjar

10%

Per arsyera tjera

7%

Arsyet

Nr I arsyeve

Deshira per pavarsi,per te qen pronar I kapitalit te vet 20 Te inkuadrohet ne biznesin e prinderit

11

Trashegimia e ndermarrjes nga familja

3

Zgjerimi I biznesit te filluar me vellan

1

Te jet I afert I shtepis

3

arsyet totale familjare

38

Perparimi me I shpejt si pronar I kapitalit vetanak

8

Gjenerim me I lart parash

7

Kapitalizimi I pervojes personale

4

Mbajtja e perparesis nga fillimi I mir

4

Siguri me e lart

3

Paaftesia per te gjetur pune me page te knaqshme

2

Totali i arsyeve ekonomike

28

Format e angazhimit ne bvm • • • •

Arsyet me te shpeshta te fillimit te biznesit jane: A.blerja e biznesit ekzistues B. themelimi I biznesit te ri A. blerja e biznesit vendimi per blerje eshte kompleks dhe eshte I bazuar ne te dhenat dhe informacionet e netyres juridike dhe ekonomike. • Format e blerjes se biznesit ekzistues kan te bejn:

• 1.blerjen e drejt per drejt kur pronesia kalon nga nje pronar ekzistues ne nje pronar te ri. • 2.blerjen e nje biznesi duke u ber partner-duke e zavendesuar ndonje aksionare te me parshem……… • 3.blerjen e nje franshize ekzistuese duke I marr obligimet e blersit te me parshem te franshizes. • 4.blerjen e nje biznesi nga nje menaxhment ekzistues -forme e privatizimit te shume ndermarrjeve- ku menaxheret dhe punetoret kan bler ndermarrjet…………..

• Para se te merret vendimi mbi blerjen,duhet te analizohet puna e ndermarrjes e sidomos: • 1.Arsyet e shitjes, • 2.Profitabiliteti, • 3. Asetet (pasuria), • 4.Detyrimet dhe • 5.Aspektet juridike.

• • • • • • •

Perparesit e blerjes se nje biznesi ekzistuese: 1. Tejkalim i barrierave per hyre ne treg 2.kalimi i shpejt nga ideja ne shitje 3.besimi me konsumatoret ekzistues, 4.dija prezente ne stafin ekzistues per teknologjin Te metat1.veshtirsia e percaktimit te obligimeve dhe detyrimeve per shkak te pasiguris rreth evidences kontabel………….. • 2.rreziku nga asetet e paprekshme • 3.trashegimia sidomos tek bizneset familjare,,.. • Kontestet………….

• 4.Pavarsia me e vogel e ndermarresit ne realizimin e ideve te veta pasi qe jan te lidhura me biznesin ekzistues • 5.stoqe joadekuate dhe jokorrekte

Krijimi i nje biznesi te ri-ndermarrje e re • Per themelimin e nje biznesi te ri esenciale eshte se duhet te bazohet ne nje plan te biznesit (elaborat)-i cili paraqet nje arsyeshmeri. • Pasiqe te jane bere te gjtha analizat mbi themelimin e nje biznesi duhet te shiqohen anet pozitive dhe negative te krijimit te biznesit te ri. • Perparesit dhe te metat e krijimit te nje biznesi te ri:

• Perparesit: • Pronari ka mundesi vet ta zgjedh lokacionin e ndermarrjes, • Pronari nuk i trashigon problemet qe dalin si pasoj e trashegimis negative te ndermarrjes, • Sipas afiniteteve dhe perparesive-pronari ka liri te plote ne organizim e punes dhe udheheqjen e saj, • E zgjedh vet personelin.

• Faktoret negativ: 17 01 2010 • Rrezik me i lart per falementimin ne vitet e para te punes, • Vellimi i investimeve, • Veshtirsi ne krijimin e marrdhenieve me te mira ndermjet njerzeve mbrenda personelit, • Eshte e nevojshme koha per anulimin e problemeve fillestare qe lidhen me sigurimin dhe vendosjen e rregullave,etj

Kerkesat dhe aftesit personale ne krijimin e biznesit • Fillimi I biznesit i ka veshtirsit e veta dhe nje shkall pasigurieper shkak se eshte fushe e re dhe e pa pervoj.Pra para se te vendosim eshte mire qe te behet nje lloj analize dhe ate: • Cilat jane aftesit tuaja,resurset • Qka trashegoni e qe mund te ju ndihmoje, • Qka mund te shfrytzoni ne favorin tuaj Mirepo pasiqe te behet mire kjo analize,duhet te shqyrtohen edhe faktoret objektiv perkatesisht kushteve te mjedisit.Analiza e mjedisit duhet te pergjigjet se:

• Ku mund te realizoni ambiciet tuaja-cilat fusha dhe sektor, • Ku jan veshtirsit me te medha per hyrje ne treg, • Ku eshte kompetenca dhe shansat me te medha

Procesi i krijimit te biznesit te ri-identifikimi i ideve • Para se te fillojm me biznes te ri duhet te grumbullohen idet dhe ato te evidencohen-si per biznes individual ashtu edhe per partner. • Per te pasur rrezulltate eshte e nevojshme: • Inkurajimi i diskutimit,rrespektimi i mendimeve te te tjeret…………… • Regjistrimi i te gjitha ideve………….. • Sistemimi,klasifikimi dhe grupimi i te dhenave duhet te behet pasi te jet mbyllur diskutimi.. • Kombinimi i ideve dhe modifikimi i tyre per te krijuar nje ide te re

PLANIFIKIMI I BIZNESIT • Per ta zhvilluar nje biznes eshte e udhes apo duhet te behet nje planifikim,me qellim te zhvillimit apo per te i arritur ato objektiva per te cilat edhe eshte inicuar biznesi. • Rrezulltat i planifikimit eshte plani i biznesit- i cili eshte nje dokument i shkruar dhe ne te cilin jane te pershkruara segmentet kyqe te biznesit. • Plani i biznesit (varsisht nga madhesia) mund te i ket 10-70 faqe.

• Plani I biznesit- eshte dokument I domosdoshem per themelimin e nje biznesi si dhe per ta zhvilluar dhe menaxhuar at biznes. • Plani i biznesit paraqet: • A) instrument te rendesishem te qeverisjes, • B) zhvillimin e partneritetit dhe sigurimin e financimit nga burimet e jashtme. • A).instrument I domosdoshem per menaxhimin e biznesit- ku ndermarresi apo menaxheri shume lehte do te ballafaqohet me pasigurin, konkurencen dhe nevojen per te marr vendime te drejta.

• • • • •

Plani I biznesit duhet te siguroj keto informata: 1. ku ndodhemi ne momentin e tanishem? 2. ku deshirojm te arrijme? 3.si do te arrijm atje? 4. sa jane te vlefshme sakrificat ne krahasim me investimet qe i kemi per te i bere? • B)Rendesia e planit te biznesit per zhvillimin e partneritetit dhe sigurimin e burimeve te jashtme eshte po ashtu e madhe-sepse bv hyne ne partneritet me bizneset tjera apo kerkojn hua nga burimet tjera psh bankat etj.

• Nga kjo del se plani i biznesit,partnereve te jashtem ju jep pergjigje ne shume pyetje qe ju interesojn atyre (partnereve), dhe ate: • 1.sa jane burimet e nevojshme financiare, • 2.kur mund te kthehen investimet apo kredia, • 3.a krijohet fitim i mjaftueshem per te kthyer kredin perkatesisht investimet, • 4.cili eshte vizioni i juaj dhe si do ta arrini ate.

Pergaditja per hartimin e planit te biznesit a) Kush do ta hartojë planin e biznesit? b) Si do organizohet dhe bashkërenditet puna? c) Si dhe ku të mblidhen infromatat?

Aprovimi i planit të biznesit bëhet nga pronari nëse biznesi është individual

Përmbatja e planit të biznesit • • • • • •

Rezymenë, Historiku i shkurtër dhe gjendja e pikërishme, Analiza e pozicionit konkurrues , Analiza e tregut, Aspektet e menaxhimit, Analiza financiare.

Plani i biznesit,struktura e tij dhe metodologjia e hartimit • • • • • •

Planit i biznesit kalohet neper keto faza: 1.analiza (pershkrimi) biznesit egzistues 2.analiza e tregut, 3.analiza e teknologjis, 4.analiza financiare 1.Pershkrimi I biznesit- per bizneset ekzistuese lypet nje pershkrim detal se kush jemi,qka jemi qfar situate gjindemi,qfar misioni kemi,qfar potenciali financiar,kadrovik,mjete pune tej………………………………………

• Gjithashtu ketu duhet te behet analiza e pozicionit konkuruesqe nenkupton analiza e performancave dhe poziten qe kemi ne krahasim me konkurrentet dhe mjedisin qe I takojm. • Faktoret e pozicionit konkurues jane te shumte por, megjithate ata mund te gruphen ne: • A.faktoret e mbrendshem • B. faktoret e jashtem (me ndikim nga mjedisi) • A).faktoret e mbrendshem- jane fuqia puntore, menaxhmenti, motivimi I punetoreve, produktiviteti, shpenzimet… si veprojn qdo njera veq e veq

• B).faktoret nga mjedisi (jashtem) faktoret kryesor ketu jane:rritja e BPSH, konsumi,zhvillimi I telekomunikimeve,rruget,zhvillimet teknologjike, tatimet, taksat, etj. Qe veprojn ne menyra te ndryshme si pozitivisht ashtu edhe negativisht. • SWOT • S (strengths-perparesit) • W-(Weaknesses-dobesit,disavantazhet) • O(oportunities-mundesit,shansat) • T(therats-kercnimet rreziqet)

S-Perparesit

W-dobesit

-fuqia e afte punetore -lokacioni I mire -shpenzimet e ulta -partneret strategjik -sherbimet per konsumator

-Shkath. e pamjaftu menaxheriale -mungesa e pervojes, -dizejni I dobet -motivimi I dobet, -konfliktet e mbrendshme

O-mundesit,shanset

T-kercenimet,rreziqet

-rritja e BPSH dhe konsumit -ndertimi I infrastruktures, -marrveshtjet e tregtise se lire -veprimi I shtetit ligjor

-rritja e taksave, -inflacioni -pasiguria, -tensionet sociale,krizat,etj

• Gjithashtu rendesi te veqant ne pjesen hyrese luan edhe perkufizimi I qellimeve-ku qellimet duhen te jen te specifikuara mire dhe te matshme.Edhe ketu kerkohet formulimi I qellimeve me nje rregull te caktuar e qe quhet me emrin SMART,ku • S-per specifik: qellimi duhet te jet I qarte dhe I kuptueshem,sa qe nuk le mundesi per kuptim te dyfisht.

• M-I matshem :qellimi duhet te jet I matshem qe qartas mund te vlersohet arritja ose mos arritja e tyre. • A- I arritshem- qellimi duhet te jet I arritshem dhe I kuptueshem per ate qe delegohet per ta realizuar. • R-realist- qellimi duhet te jet realist ne kuptimin e mundesive per ta realizuar ate. • T-I perkufizuar nga pikpamja kohore- aaritja e qellimit duhet te jet e perkufizuar dhe e afatizuar ne pikpamje kohore.

• 2.Analiza e tregut –percakton vellimin eprodhimit dhe madhesin e biznesit, te investimeve ,shitjeve,kostos dhe shume aspekte tjera.Analiza e tregut perqendrohet kryesisht ne: • 1.perkufizimi I produktit ose sherbimit dhe destinimit te tij, • 2.segmentimi I tregut dhe tregu cak, • 3.analiza e konkurences dhe e qmimeve, • 4.Plani I shitjeve, • 5.veqorit e marketingut ne bvm, • 6.studim rasti.

• 1. Perkufizimi I produktit dhe destinimi I tij- para daljes ne treg te qdo produkti se pari duhet te behet pershkrimi I itij ne menyre te detalizuar. Prandaj ky pershkrim duhet te jet I qart ne disa specifika dhe ate: • 1. Emrin,paketimin,madhesin,karakteristikat….. • 2.karakteristikat e plotesimit te nevojave objektive te produktit ne raport me konkurentet… • 3.pse produkti jeton ne tregun ekzistues dhe ne ate te ri….. • 4.pershkruen karakteristikat qe e bejn produktin dallues nga konkuruesit tjer perkatesisht nga produktet tjera…. • 5. Si do te ruhet marka ekzistuese,emrin, patenten, etj

• Ku mund te destinohet produkti • 1.Tregu I konsumit-per plotesimin e nevojave individuale dhe konsumit familjare, • 2.Tregu industrial-ku produktet jane te destinuara per prodhim te metejme • 3.Qeveria-qe I destinohet prokurimeve,blerjeve per nevojat e veta apo per nevoja publike, • 4.Eksporti- destinimi I mallrave jashte vendit……………