دورة ،3ﺷﻤﺎرة ،3ﭘﺎﻳﻴﺰ ،1393ﺻﻔﺤﻪ 24 -13
ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻋﻠﻤﻲ ـ ﭘﮋوﻫﺸﻲ
ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﺮﺧﻲ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﺗﻨﻈﻴﻢ اﺳﻤﺰي در ﻣﺎﻫﻴﺎن ﻗﺰل آﻻي رﻧﮕﻴﻦ ﻛﻤﺎن ﺗﺮﻳﭙﻠﻮﺋﻴﺪ Oncorhynchus mykissدر ﺳﺎزﮔﺎري ﺑﺎ ﺳﻄﻮح ﻣﺘﻔﺎوت ﺷﻮري آب 4
ﺳﺎﺣﻞ ﺳﻠﻄﺎن ﻛﺮﻳﻤﻲ ،1ﻣﺤﻤﺪرﺿﺎ ﻛﻠﺒﺎﺳﻲ* ،2ﺻﺎﺑﺮ ﺧﺪاﺑﻨﺪه ،3ﻣﻬﺪي ﻓﺮوزﻧﺪه
-1داﻧﺶآﻣﻮﺧﺘﻪ ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﻲ ارﺷﺪ ،ﮔﺮوه ﺷﻴﻼت ،داﻧﺸﻜﺪه ﻋﻠﻮم درﻳﺎﻳﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻣﺪرس ،ﻧﻮر -2اﺳﺘﺎد ،ﮔﺮوه ﺷﻴﻼت ،داﻧﺸﻜﺪه ﻋﻠﻮم درﻳﺎﻳﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻣﺪرس ،ﻧﻮر -3داﻧﺸﻴﺎر ،ﮔﺮوه زﻳﺴﺖ ﺷﻨﺎﺳﻲدرﻳﺎ ،داﻧﺸﻜﺪه ﻋﻠﻮم درﻳﺎﻳﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻣﺪرس ،ﻧﻮر -4اﺳﺘﺎد ،ﮔﺮوه ژﻧﺘﻴﻚ ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻣﺪرس ،ﺗﻬﺮان ﭘﺬﻳﺮش93/7/10 :
درﻳﺎﻓﺖ93/6/30 :
*ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ﻣﺴﺌﻮل ﻣﻘﺎﻟﻪ
[email protected] :
ﭼﻜﻴﺪه: ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻣﻮرﻓﻮﻟـﻮژي ﺳـﻠﻮلﻫـﺎي ﻛﻠﺮاﻳـﺪ و ﺑﻴـﺎن ژن زﻳـﺮواﺣـﺪ α1bآﻧـﺰﻳﻢ Na+-K+-ATPaseﻗـﺰلآﻻي ﺗﺮﻳﭙﻠﻮﺋﻴـﺪ ) Oncorhynchus mykissﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ وزن 70/6ﮔﺮم( ،در اﻧﺘﻘﺎل ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﻪ ﺷﻮريﻫﺎي 12 ،6و ppt 18ﻣـﻮرد ﺑﺮرﺳـﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ .ﺗﻐﻴﻴﺮات در ﻓﺮاواﻧﻲ ،اﻟﮕﻮي ﭘﺮاﻛﻨﺶ و ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ ﺑﺮشﺧﻮرده ﺳﻠﻮلﻫـﺎي ﻛﻠﺮاﻳـﺪ آﺑﺸـﺶ ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از ﺗﻜﻨﻴﻚ ﺑﺎﻓﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ﻛﻼﺳﻴﻚ و ﻣﻜﺎنﻳﺎﺑﻲ Na+-K+-ATPaseآﺑﺸﺶ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﻜﻨﻴﻚ اﻳﻤﻮﻧﻮﻫﻴﺴﺘﻮﺷﻴﻤﻲ و اﺳﺘﻔﺎده از آﻧﺘﻲﺑﺎدي IgGα5اﻧﺠﺎم ﺷﺪ .ﺑﻴﺎن ژن زﻳﺮواﺣﺪ α1bآﻧﺰﻳﻢ Na+-K+-ATPaseﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﻜﻨﻴﻚ ﺑﻴﺎن ژن ﻧﻴﻤﻪﻛﻤﻲ ﻣﻮرد ﺳﻨﺠﺶ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ .ﻣﻴﺰان ﺑﻘﺎ در ﻃﻲ دوره 10روزه آزﻣﺎﻳﺶ در ﺗﻤﺎم ﺗﻴﻤﺎرﻫﺎ ﺻﺪ درﺻﺪ ﺑﻮد و ﻣﺎﻫﻴﺎن ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺷﺪه ﺑﻪ ﺳﻄﻮح ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻮري اﺳﻤﻮﻻﻟﻴﺘﻪ ﭘﻼﺳﻤﺎ را در ﺳﻄﻮح اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺣﻔﻆ ﻛﺮدﻧﺪ .اﻟﮕﻮي ﭘﺮاﻛﻨﺶ ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﻛﻠﺮاﻳـﺪ در ﺗﻤﺎم ﺗﻴﻤﺎرﻫﺎ ﻣﺸﺎﺑﻪ و ﺑﺮ روي ﻻﻣﻼ ،ﭘﺎﻳﻪ و ﺑﻴﻦ ﻻﻣﻼ ﺑﻮده اﺳﺖ .ﻧﺘـﺎﻳﺞ ﻣﻄﺎﻟﻌـﺎت اﻳﻤﻮﻧﻮﻫﻴﺴﺘﻮﺷـﻴﻤﻲ ﻧﺸـﺎن دادﻧـﺪ ﻛـﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺗﻌﺪاد ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﻛﻠﺮاﻳﺪ ﻻﻣﻼﻳﻲ و ﺑﻴﻦ ﻻﻣﻼﻳﻲ در ﺗﻴﻤﺎر ppt 18وﺟﻮد دارﻧﺪ .ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻣﺴﺎﺣﺖ ﺳـﻄﺢ ﻣﻘﻄـﻊ ﺑﺮشﺧﻮرده ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﻛﻠﺮاﻳﺪ در آب ﺷﻴﺮﻳﻦ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪ .ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺑﻴﺎن ژن زﻳﺮواﺣﺪ α1bآﻧﺰﻳﻢ Na+-K+-ATPaseﺑـﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﺷﻮري ،روﻧﺪ اﻓﺰاﻳﺸﻲ ﻧﺸﺎن داد .ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﻲرﺳﺪ ﻣﺎﻫﻲ ﻗﺰلآﻻي ﺗﺮﻳﭙﻠﻮﺋﻴﺪ ﺑﻪﺧﻮﺑﻲ ﺧـﻮد را ﺑﺎ ﺷﻮريﻫﺎي اﻋﻤﺎل ﺷﺪه در ﻣﺤﻴﻂ آزﻣﺎﻳﺶ ﺳﺎزﮔﺎر ﻛﺮده و ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻻزم در ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑـﺎ ﺷـﻮريﻫـﺎي ﺑﺮرﺳـﻲ ﺷـﺪه را دارﻧﺪ و ﺑﻪﻧﻈﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﺟﻬﺖ ﭘﺮورش در آبﻫﺎي ﻟﺐﺷﻮر ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ.
ﻛﻠﻴﺪ واژﮔﺎن :ﺗﺮﻳﭙﻠﻮﺋﻴﺪي ،ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﻛﻠﺮاﻳﺪ ،ﺑﻴﺎن ژن ﻧﻴﻤﻪﻛﻤﻲ ،اﻳﻤﻮﻧﻮﻫﻴﺴﺘﻮﺷﻴﻤﻲ ،ﻣﺎﻫﻲ ﻗﺰلآﻻي رﻧﮕﻴﻦﻛﻤﺎن
13
ﻋﻠﻮم و ﻓﻨﻮن ﺷﻴﻼت _________________________________________________ دورة ،3ﺷﻤﺎرة ،3ﭘﺎﻳﻴﺰ 1393
Mg+2و دﻳﮕـﺮ ﻳـﻮنﻫـﺎي دو ﻇﺮﻓﻴﺘـﻲ را ﺑـﻪ ﺧـﺎرج دﻓـﻊ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ).(Bartley et al., 2001
ﻣﻘﺪﻣﻪ:
اﻧﺪام ﻫﺎي ﺗﻨﻈـﻴﻢ اﺳـﻤﺰي ﺷـﺎﻣﻞ آﺑﺸـﺶ ،روده و ﻛﻠﻴـﻪ در
ﻗـﺰلآﻻي رﻧﮕـﻴﻦ ﻛﻤـﺎن ،Oncorhynchus mykissﻳﻜـﻲ از
ﻣﺎﻫﻴﺎن اﺳﺘﺨﻮاﻧﻲ ﻳﻮري ﻫﺎﻟﻴﻦ در ﻧﮕﻬﺪاري ﻫﻤﻮﺳﺘﺎزي ﺑﺪن
ﻣﺎﻫﻴﺎن ﺳﺮدآﺑﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﻪﻣﻨﻈـﻮر ﺗﻮﺳـﻌﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴـﺖﻫـﺎي
ﻧﻘﺶ دارﻧﺪ و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﻮري ﻣﺤﻴﻄﻲ ﻧﻘﺶﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔـﻲ
ﺷﻴﻼﺗﻲ و آﺑﺰيﭘﺮوري ﺑﻪ ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺟﻬﺎن ،از ﺟﻤﻠـﻪ
دارﻧﺪ) . (Marshall, 2002در ﻣﻴﺎن اﻳﻦ اﻧـﺪامﻫـﺎ آﺑﺸـﺶﻫـﺎ
اﻳﺮان ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ ).(Abdoli, 2000
ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ اﻧﺪام ﺧﺎرﺟﻲ ﺑﺮاي ﺗﻨﻈﻴﻢ اﺳﻤﺰي در ﻣﺎﻫﻲ ﻫﺎ ﻣـﻲ
ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻮﺟﻮدات ﺗﺮﻳﭙﻠﻮﺋﻴﺪ ﺑﻪوﻳﮋه در ﺻﻨﻌﺖ آﺑـﺰي ﭘـﺮوري
ﺑﺎﺷﻨﺪ .در اﭘﻴﺘﻠﻴﻮم آﺑﺸﺸﻲ ﺳـﻠﻮلﻫـﺎي ﻏﻨـﻲ از ﻣﻴﺘﻮﻛﻨـﺪري
رو ﺑﻪ اﻓﺰاﻳﺶ اﺳﺖ .ﻣﺎﻫﻴﺎن ﺗﺮﻳﭙﻠﻮﺋﻴﺪ ﺑـﻪ دﻟﻴـﻞ داﺷـﺘﻦ ﺳـﻪ
)ﺳﻠﻮل ﻫﺎي ﻛﻠﺮاﻳﺪ( وﺟﻮد دارﻧﺪ ﻛـﻪ از ﻣﻜـﺎن ﻫـﺎي اﺻـﻠﻲ
دﺳﺘﻪ ﻛﺮوﻣﻮزوم ﻋﻘـﻴﻢ ﻣـﻲﺑﺎﺷـﻨﺪ .ﻋﻘـﻴﻢ ﺷـﺪن از ﻃﺮﻳـﻖ
ﺑﺮاي ﺗﺒﺎدل ﻳﻮن ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ در ﻣﺎﻫﻲﻫﺎي ﺳﺎزﮔﺎر ﺷﺪه ﺑـﺎ
ﺗﺮﻳﭙﻠﻮﺋﻴــﺪي ﺑــﻪ دﻟﻴــﻞ ﺟﻠــﻮﮔﻴﺮي از اﺛــﺮات ﻧــﺎﻣﻄﻠﻮب
آب درﻳﺎ ﺗﺮﺷﺢ ﻳﻮن و در ﻣﺎﻫﻲﻫـﺎي ﺳـﺎزﮔﺎر ﺷـﺪه ﺑـﺎ آب
ﻫﻮرﻣﻮﻧﻬﺎي ﺟﻨﺴﻲ در زﻣﺎن ﺑﻠﻮغ ﺑﺮ روي ﻛﻴﻔﻴﺖ ﮔﻮﺷﺖ و
ﺷﻴﺮﻳﻦ ﻛﺎر ﺟﺬب ﻳﻮن و ﺗﻮازن اﺳﻴﺪ و ﺑﺎز را ﺑﻪ ﻋﻬﺪه دارﻧﺪ
ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از ﻛﺎﻫﺶ رﺷﺪ ،در آﺑﺰي ﭘﺮوري ﺑﺴـﻴﺎر
.(1975) Evans
ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ .از ﺳﻮي دﻳﮕﺮ ﻗﺰل اﻻي رﻧﮕﻴﻦﻛﻤـﺎن
ﺳﻠﻮل ﻫﺎي ﻛﻠﺮاﻳﺪ ،ﺳﻠﻮلﻫﺎي اﻧﺘﻘﺎل دﻫﻨﺪه ﻳـﻮن در آﺑﺸـﺶ
در آبﻫﺎي ﻟـﺐ ﺷـﻮر از رﺷـﺪ ﺑﻴﺸـﺘﺮي در ﻗﻴـﺎس ﺑـﺎ آب
ﻣﺎﻫﻴﺎن اﺳﺘﺨﻮاﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛـﻪ ﻧﻘـﺶ ﻣﻬﻤـﻲ را در ﻧﮕﻬـﺪاري
ﺷﻴﺮﻳﻦ ﺑﺮﺧﻮردار ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ).(Kalbassi et al., 2009
ﺗﻮازن ﻳﻮﻧﻲ ﺑﺪن ﺟﺎﻧﻮران اﻳﻔﺎ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ) Nebelو ﻫﻤﻜـﺎران
ﻣﺎﻫﻴﺎن ،ﻗﺪﻳﻤﻲ ﺗـﺮﻳﻦ و ﻣﺘﻨـﻮع ﺗـﺮﻳﻦ ﮔـﺮوه ﻣﻬـﺮه داران
Varsamose ،2005و ﻫﻤﻜﺎران (2002ﻧﻘﺶ اﻳﻦ ﺳﻠﻮلﻫـﺎ
ﻫﺴــﺘﻨﺪ) .( 2004 Beyenbachﻣﻜﺎﻧﻴﺴــﻢﻫــﺎي ﺗﻨﻈــﻴﻢ
از ﺟﺬب ﻳﻮن ﺗﺎ ﺗﺮﺷﺢ ﻳﻮن ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﻮري ﻣﺤﻴﻂ ﺗﻐﻴﻴـﺮ
اﺳﻤﺰي -ﻳﻮﻧﻲ درﻣﺎﻫﻴﺎن ﺑﻪ ﻃﻮر ﭼﺸﻢ ﮔﻴﺮي رﺷﺪ ﻧﻤـﻮده
ﻣــﻲ ﻛﻨــﺪ ) Katohو ﻫﻤﻜــﺎران .(2003 ،اﻳــﻦ ﺳــﻠﻮلﻫــﺎ،
و ﺑﻪ آن ﻫﺎ اﻣﻜﺎن ﺳﻜﻮﻧﺖ و ﺑﻘﺎ در آﺷﻴﺎن ﻫﺎي اﻛﻮﻟﻮژﻳـﻚ،
ﺳﻠﻮل ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺰرگ ،ﺗﺨﻢ ﻣﺮﻏﻲ ﺷـﻜﻞ ،داراي ﺣﻔـﺮه راﺳـﻲ
ﺑﺎﻟﻘﻮه ﺑﺴﻴﺎري از آﺑﻬﺎي ﺳـﺮد و ﻳـﺦ زده درﻳﺎﻫـﺎي ﻗﻄﺒـﻲ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ درﻳﺎﭼﻪﻫﺎي ﻗﻠﻴـﺎﻳﻲ اﺳـﺘﻮا را داده
ﺑﻮده و ﻏﻨﻲ از ﻣﻴﺘﻮﻛﻨﺪري ﻣـﻲ ﺑﺎﺷـﻨﺪ ) Evansو ﻫﻤﻜـﺎران
اﺳـﺖ)Evans
،2005
.(1993در ﺷﻮري ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﺷﻮري اﻳﺰواﺳﻤﺘﻴﻚ و در آب
KatohوKaneko
،2003
Khodabandehو
ﻫﻤﻜﺎران Seidelin ،1968 Rao ،2005و ﻫﻤﻜﺎران .(2000
درﻳﺎ ﻣﺎﻫﻲ ﺑﺎ ورود داﺋﻤﻲ ﻳﻮن ﻫﺎ ﺑﻪ ﺑﺪن ﺧـﻮد و از دﺳـﺖ
ﺣﺮﻛﺎت ﻳﻮﻧﻲ در اﻳﻦ ﺳﻠﻮلﻫﺎ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ آﻧﺰﻳﻢﻫـﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔـﻲ
دادن آب ﺑﻪ ﻃﺮﻳﻖ اﺳﻤﺰي ﻣﻮاﺟﻪ اﺳﺖ ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﻳﻦ ﻣﺎﻫﻴﺎن
اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ آنﻫﺎ ،آﻧـﺰﻳﻢ
ﺑﺎ ﻧﻮﺷﻴﺪن آب درﻳﺎ ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻞ ﻛﻢ آﺑـﻲ ﻣﺒـﺎرزه ﻛـﺮده و در
Na+-K+-ATPase
ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ) Na+-K+-ATPase .(1996 Uchidaﻫﺘﺮوداﻳﻤﺮي
ﻋﻮض ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻞ ﺗﺮاﻛﻢ ﻳﻮن ﻣﻮاﺟﻪ ﻣﻲ ﺷـﻮﻧﺪ .ﺑـﺮاي ﺣـﻞ
از اﻋﻀﺎي ﺧﺎﻧﻮاده ژنﻫﺎي ATPaseﻧﻮع pاﺳﺖ ﻛـﻪ داراي
اﻳﻦ ﻣﺸﻜﻞ ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻢﻫﺎي اﻧﺘﻘﺎل ﻓﻌﺎل در ﺳـﻠﻮﻟﻬﺎي ﻛﻠﺮاﻳـﺪ
زﻳــﺮ واﺣــﺪﻫﺎي αو βﻣــﻲﺑﺎﺷــﺪ ،زﻳ ـﺮ واﺣــﺪ αو زﻳــﺮ
آﺑﺸﺶ NaCl ،را ﺑﻪ ﺧﺎرج دﻓﻊ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ،ﻛﻠﻴﻪ ﻧﻴﺰ So4-2و
واﺣﺪﻫﺎي آن ﺑﺮاي ﭘﻤﭗ ﻓﻌﺎل ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ ﺑﻪ داﺧﻞ و ﺳـﺪﻳﻢ ﺑـﻪ ﺧﺎرج ﺳﻠﻮل ﺧﻼف ﺟﻬﺖ ﺷﻴﺐ ﻏﻠﻈﺖ ﻓﻌﺎﻟﻴـﺖ ﻣـﻲﻛﻨﻨـﺪ 14
ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﺮﺧﻲ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﺗﻨﻈﻴﻢ اﺳﻤﺰي _______________________________________ ....ﺳﻠﻄﺎنﻛﺮﻳﻤﻲ و ﻫﻤﻜﺎران
) Chowو Evart ،1995 Forteو Gaunet ،1995 Klipو
درﺻﺪ وزن ﺑﺪن ﺑﻪ ﻃﻮر روزاﻧﻪ و ﻣﻴﺰان ﺗﻌﻮﻳﺾ روزاﻧـﻪ
ﻫﻤﻜﺎران Hyndman ،1995و ﻫﻤﻜﺎران .(2003ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ
آب %20در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ.
ﺑﺤﺚ ﻟﺰوم ﻣﻌﺮﻓﻲ ﮔﻮﻧﻪﻫﺎي ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻪ ﺻﻨﻌﺖ آﺑﺰي ﭘـﺮوري
ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺤﻴﻂ آزﻣﺎﻳﺶ:
در ﻛﺸﻮر ،ﻛﻤﺒﻮد ﻣﻨﺎﺑﻊ آب ﺷﻴﺮﻳﻦ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻟـﺰوم ﺗﻮﺟـﻪ
ﻃﻲ دوره آزﻣﺎﻳﺶ ،دوره ﻧﻮري ﺑﺼﻮرت 12ﺳـﺎﻋﺖ ﻧـﻮر و
ﺑﻪ ﻋﻮاﻣﻠﻲ از ﻗﺒﻴﻞ اﻟﻘﺎي ﺗﺮﻳﭙﻠﻮﺋﻴـﺪي و ﭘـﺮورش آﺑﺰﻳـﺎن در
12ﺳــﺎﻋﺖ ﺗــﺎرﻳﻜﻲ ،ﻣﻴــﺎﻧﮕﻴﻦ ،7/8 pHﻣﻴــﺎﻧﮕﻴﻦ ﻣﻴــﺰان
آﺑﻬﺎي ﺷﻮر ﻛﻪ ﻋﻮاﻣﻠﻲ ﻣﻮﺛﺮ در ﺟﻬﺖ اﻓﺰاﻳﺶ رﺷـﺪ ﻣـﺎﻫﻲ
اﻛﺴﻴﮋن ﻣﺤﻠﻮل در آب ﺑﺮاﺑـﺮ 8/5 mg/lو ﻣﺤـﺪوده دﻣـﺎﻳﻲ
ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲ روﻧﺪ ،در اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﺎ ﺳـﺎزﮔﺎر ﻧﻤـﻮدن ﮔﻮﻧـﻪ
10-11/6˚Cﺑﻮده اﺳﺖ.
ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻪ ﺷـﻮريﻫـﺎي ﻣﺘﻔـﺎوت و ﺑﺮرﺳـﻲ اﺛـﺮ ﺗـﻮام
ﭘﺲ از ﻃﻲ دوره ده روزه آزﻣﺎﻳﺶ ،ﻣﺎﻫﻴﺎن ﭘﺲ از ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ ﺑﺎ
ﺷﻮري و ﺗﺮﻳﭙﻠﻮﺋﻴﺪي از ﻃﺮﻳﻖ ﺑﺮرﺳﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺳـﻠﻮلﻫـﺎي
ﻋﺼﺎره ﮔﻞ ﻣﻴﺨﻚ ) ،(150 mg/lوزن ﻛﺸﻲ ﺷﺪه ،ﻃﻮل ﻛﻞ،
ﻛﻠﺮاﻳﺪ و ﺑﻴﺎن ژن Na+-K+-ATPaseاﻣﻜﺎن ﺑﻬﺒـﻮد وﺿـﻌﻴﺖ
ﭼﻨﮕﺎﻟﻲ و اﺳﺘﺎﻧﺪارد آنﻫﺎ ﻧﻴﺰ اﻧﺪازه ﮔﻴـﺮي ﺷـﺪ و در اداﻣـﻪ
اﻗﺘﺼﺎدي و ﭘﺮورﺷﻲ اﻳﻦ آﺑﺰي ﻣﻮرد ارزﻳﺎﺑﻲ
ﺳﺮﻳﻌ ًĤﺟﻬﺖ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻴـﺰان ﭘﻠﻮﺋﻴـﺪي از آنﻫـﺎ ﺧـﻮن ﮔﻴـﺮي
ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ.
ﺑﻌﻤﻞ آﻣﺪ و ﮔﺴﺘﺮش ﺧﻮﻧﻲ ﺗﻬﻴﻪ ﮔﺮدﻳﺪ .ﺳﭙﺲ آﺑﺸﺶ آنﻫﺎ ﻣﻮاد و روش ﻛﺎر:
ﺑﻤﻨﻈﻮر اﻧﺠﺎم آزﻣﺎﻳﺸﺎت ﺑﺎﻓﺖ ﺷﻨﺎﺳﻲ و اﻳﻤﻮﻧﻮﻫﻴﺴﺘﻮﺷﻴﻤﻲ
ﺗﻬﻴﻪ و ﺳﺎزﮔﺎري ﻣﺎﻫﻴﺎن ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ:
در ﻣﺤﻠﻮل ﺑﻮﺋﻦ و ﺟﻬﺖ اﻧﺠﺎم آزﻣﺎﻳﺸﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑﻴﺎن ژن
ﻣﺎﻫﻴــﺎن ﻣــﻮرد آزﻣــﺎﻳﺶ ﺷــﺎﻣﻞ ﻗــﺰل آﻻي رﻧﮕ ـﻴﻦ ﻛﻤــﺎن
آﻧﺰﻳﻢ Na+-K+-ATPaseﺳﺮﻳﻌﺎً در ازت ﻣـﺎﻳﻊ ﻓـﻴﻜﺲ ﺷـﺪ.
ﺗﺮﻳﭙﻠﻮﺋﻴﺪ )ﺑﺎ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ وزﻧﻲ 70 /6ﮔﺮم( از ﻛﺎرﮔـﺎه ﺷـﻬﻴﺪ
ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎ ﺑﻌﺪ از ﻓﻴﻜﺲ ﺷﺪن در ﻣﺤﻠﻮل ﺑﻮﺋﻦ ﺟﻬﺖ آﺑﮕﻴﺮي
ﺑـﺎﻫﻨﺮ ﻛﻼردﺷـﺖ ) دراﻓﺸـﺎن ( 2008 ،ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از
و ﻧﮕﻬﺪاري در اﻟﻜﻞ اﺗﺎﻧﻞ 70درﺻﺪ ﻗﺮارداده ﺷﺪﻧﺪ.
ﻛﻴﺴﻪ ﻫﺎي ﭘﻼﺳﺘﻴﻜﻲ 30ﻟﻴﺘﺮي ﺷﺎﻣﻞ 30درﺻـﺪ آب 70
ﺳﻨﺠﺶ ﻓﺸﺎر اﺳﻤﺰي ﭘﻼﺳﻤﺎ:
درﺻﺪ اﻛﺴﻴﮋن ﺑﺎ ﺗﺮاﻛﻢ 15ﻋﺪد ﻣﺎﻫﻲ در ﻫﺮ ﻛﻴﺴـﻪ ﺑـﻪ
ﺑﺮاي اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻓﺸﺎر اﺳﻤﺰي ﭘﻼﺳﻤﺎ از دﺳﺘﮕﺎه اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ
آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎه ﻣﺎﻫﻴﺎن ﺳﺮدآﺑﻲ داﻧﺸﻜﺪه ﻋﻠﻮم درﻳﺎﻳﻲ داﻧﺸﮕﺎه
اﺳــﻤﻮﻣﺘﺮ)ﻣــﺪل (co،Germany،Nr،13،961003اﺳـــﺘﻔﺎده
ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻣﺪرس ﻣﻨﺘﻘﻞ و ﺑﻤﺪت 14روز درآب ﺷـﻴﺮﻳﻦ ﺑـﻪ
ﺷﺪ.ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻛﻪ 100ﻣﻴﻜﺮوﻟﻴﺘﺮ ﭘﻼﺳﻤﺎ ﺑﻪ ﺗﻴـﻮپﻫـﺎي
ﺷﺮاﻳﻂ آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻫﻲ آداﭘﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ .ﺳﭙﺲ ﺑﺮاي ﻫـﺮ ﺗﻴﻤـﺎر
1.5ﺳﻲ ﺳﻲ ﻣﻨﺘﻘـﻞ ﺷـﺪ و ﺳـﭙﺲ ﻓﺸـﺎر اﺳـﻤﺰي ﭘﻼﺳـﻤﺎ
ﺗﻌــﺪاد 30ﻋــﺪد ﻣــﺎﻫﻲ ) 3ﺗﻜــﺮار 10ﻋــﺪدي( ﭘــﺲ از
) (mosmol/Lﺗﻮﺳﻂ دﺳﺘﮕﺎه اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﺷﺪ .ﻗﺒﻞ از اﻧﺪازه
ﺑﻴــﻮﻣﺘﺮي ﺑــﻪ ﺗﺎﻧــﻚ ﻫــﺎي 100ﻟﻴﺘــﺮي ﺣــﺎوي آب ﺑــﺎ
ﮔﻴﺮي دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ آب ﻣﻘﻄـﺮ روي ﻋـﺪد ﺻـﻔﺮ و ﺑـﺎ ﻣﺤﻠـﻮل
ﺷﻮري ﻫﺎي 12 ، 6و 18در ﻫـﺰار و آب ﺷـﻴﺮﻳﻦ ﺑﻌﻨـﻮان
ﻧﻤﻜﻲ ﻣﺨﺼﻮص روي ﻋﺪد 300ﻛﺎﻟﻴﺒﺮه ﺷﺪ .دﺳﺘﮕﺎه ﻓـﻮق
ﺷﺎﻫﺪ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺷﺪﻧﺪ .ﺷـﻮري ﻫـﺎ ﺑﻄـﻮر ﻣﺼـﻨﻮﻋﻲ ﻣﻄـﺎﺑﻖ
ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﻘﻄﻪ اﻧﺠﻤﺎد ﻋﻤﻞ ﻧﻤﻮده و ﻫﺴﺘﻪ ﮔﺬاري در دﻣﺎي
ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻧﻤﻚ درﻳﺎي ﺧﺰر ﺳـﺎﺧﺘﻪ ﺷـﺪﻧﺪ )
– 70درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﻲ ﮔﺮاد اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد.
Kazemi and
اﻳﻤﻮﻧﻮﻫﻴﺴﺘﻮﺷﻴﻤﻲ:
.(Bahmani, 1999ﻏــﺬادﻫﻲ ﺑــﺎ اﺳــﺘﻔﺎده از ﭘﻠــﺖ ﻫــﺎي
ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﺎﻓﺖ ﺷﻨﺎﺳﻲ و
ﻏﺬاﻳﻲ ﺷﺮﻛﺖ ﭼﻴﻨﻪ در ﻣﺪت دوره آزﻣﺎﻳﺶ و ﺑﻪ ﻣﻴﺰان 2
ﻣﺮاﺣﻞ آﻣﺎده ﺳﺎزي ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎ ﺟﻬﺖ ﺑﺎﻓﺖ ﺷﻨﺎﺳـﻲ ﻛﻼﺳـﻴﻚ ﻃﺒﻖ روش ﺧﺪاﺑﻨﺪه و ﻫﻤﻜﺎران ) (2005اﻧﺠﺎم ﺷﺪ .ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎ 15
ﻋﻠﻮم و ﻓﻨﻮن ﺷﻴﻼت ___________________________________________ دورة ،3ﺷﻤﺎرة ،3ﭘﺎﻳﻴﺰ 1393 ﺑﺎ ﻣﻴﻜﺮوﺳﻜﻮپ ﻧﻮري ﻣﻌﻤـﻮﻟﻲ ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ و ﻋﻜـﺲ ﺑـﺮداري
از ژل آﮔــﺎرز و UVاﺳــﭙﻜﺘﺮوﻓﺘﻮﻣﺘﺮي ،ﺗﻮﺳــﻂ
ﺷﺪﻧﺪ .ﺑـﺮاي اﻳﻤﻮﻧﻮﻫﻴﺴﺘﻮﺷـﻴﻤﻲ ﻣﺸـﺎﺑﻪ روش ﻛـﺎر ﺑﺎﻓـﺖ
ﺗﻴﻤﺎر ﺷﺪه و ﺟﻬﺖ ﺳﺎﺧﺖ cDNAﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار
ﺷﻨﺎﺳﻲ از ﺑﺎﻓﺖﻫﺎ ﺑﺮش ﮔﻴﺮي ﺷﺪ اﻣﺎ ﺑﺮشﻫﺎ ﺑﺮوي ﻻمﻫﺎي
اﻳﻤﻮﻧﻮﻫﻴﺴﺘﻮﺷــﻴﻤﻲ ﻃﺒــﻖ روش khodabandeو ﻫﻤﻜــﺎران
ﭘﻠﻲ ال -ﻻﻳﺰﻳﻨﻪ ) (Poly-L-Lysineﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ .ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت
) (2005اﻧﺠﺎم ﺷﺪ. ﻗﺰل آﻻي رﻧﮕﻴﻦ ﻛﻤﺎن ﺗﺮﻳﭙﻠﻮﺋﻴﺪ
ﻮﺋﻴﺪ ﺗﺮﻳﭙﻠﻮﺋﻴﺪ ﻗﺰل آﻻي رﻧﮕﻴﻦ ﻛﻤﺎن ﺗﺮﻳﭙﻠ
٢
DNase
١
ژن آﻧﺰﻳﻢ )α1bزﻳﺮ واﺣﺪ (Na+-K+-ATPase
)زﻳﺮ واﺣﺪ ژن ﻛﻨﺘﺮل داﺧﻠﻲ (EF1α
٨١bp
TT18
TT12
Ladder
TT6
TT0
71bp
TT18
TT12
TT6
TT0
Ladder
ﺷﻜﻞ 1ﺑﺎﻧﺪﻫﺎي ﺣﺎﺻﻞ از واﻛﻨﺶ PCRﻧﻴﻤﻪ ﻛﻤﻲ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﺗﻴﻤﺎرﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻮري در ﻗﺰل آﻻي رﻧﮕﻴﻦ ﻛﻤﺎن ﺗﺮﻳﭙﻠﻮﺋﻴﺪ. در ﺗﻴﻤﺎرﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻮري آب.. ﺷﻜﻞ 2ﺑﺎﻧﺪﻫﺎي ﻗﻄﻌﻪ ﺗﻜﺜﻴﺮ ﺷﺪه از زﻳﺮ واﺣﺪ α1bژن آﻧﺰﻳﻢ Na+-K+-ATPaseدر
ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺮداري ﺟﻬﺖ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﻮﻟﻜﻮﻟﻲ:
ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ .ﺟﻬﺖ ﺳـﺎﺧﺖ cDNAاز ﻛﻴـﺖ ﺳـﻴﻨﺎژن اﺳـﺘﻔﺎده
ﺗﻌﺪاد 6ﻋﺪد ﻣﺎﻫﻲ از ﻫﺮ ﺗﻴﻤﺎر )2ﻋﺪد ﻣﺎﻫﻲ از ﻫﺮ ﺗﻜﺮار(
ﮔﺮدﻳﺪ PCR .ﺑﻪﺻﻮرت ﻧﻴﻤﻪ ﻛﻤﻲ
ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم آزﻣﺎﻳﺸﺎت ﻣﻮﻟﻜﻮﻟﻲ اﺑﺘﺪا ﺑﻴﻮﻣﺘﺮي ﺷﺪﻧﺪ و ﭘﺲ
اﻧﺠﺎم ﺷﺪ ) Linوﻫﻤﻜﺎران .(2004 ،در اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ،
از ﺧﻮن ﮔﻴﺮي از ﻣﺎﻫﻲ ﻫﺎ ،از آﺑﺸﺶ آن ﻫﺎ ﻧﻤﻮﻧـﻪ ﺑـﺮداري
ژن EF1αﺑﻌﻨﻮان ﻛﻨﺘﺮل داﺧﻠﻲ اﻧﺘﺨﺎب ﺷـﺪﻧﺪ .ژن ﻣـﻮرد
ﺷﺪ .ﭘﺲ از ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺮداري ،ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﺑﺎﻓﺖ آﺑﺸـﺶ آنﻫـﺎ
ﺑﺮرﺳﻲ ،زﻳﺮ واﺣﺪ α1bژن آﻧـﺰﻳﻢ Na+-K+-ATPaseﻣـﻲ
)ﻛﻞ آﺑﺸﺶ( ﺟﻬﺖ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از ﺗﺠﺰﻳﻪ RNAﺑﺴﺮﻋﺖ در
ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺗﻮاﻟﻲ RNAاﻳﻦ ژن در ﻣـﺎﻫﻲ ﻗـﺰل آﻻي رﻧﮕـﻴﻦ
ازت ﻣﺎﻳﻊ ﻓﻴﻜﺲ ﺷﺪﻧﺪ RNA .ي ﻛﻞ ﻣﻮﺟﻮد در ﻧﻤﻮﻧﻪﻫـﺎ
ﻛﻤـﺎن O. mykissدر ﺳـﺎﻳﺖ NCBIﺛﺒـﺖ ﮔﺮدﻳـﺪه اﺳـﺖ
ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻴﺖ ﻛﻴﺎژن ) (Qiageneاﺳﺘﺨﺮاج ﺷﺪه و ﭘﺲ
)ﺟﺪول.(1977Perry) (1
از ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻤﻲ و ﻛﻴﻔﻲ RNAي اﺳﺘﺨﺮاج ﺷﺪه ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده
16
)(Semi Quantitative
ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﺮﺧﻲ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﺗﻨﻈﻴﻢ اﺳﻤﺰي _______________________________________ ....ﺳﻠﻄﺎنﻛﺮﻳﻤﻲ و ﻫﻤﻜﺎران
ﻧﺘﺎﻳﺞ: ﻧﺮخ ﺑﻘﺎي ﻣﺎﻫﻴﺎن ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ: ﻣﺎﻫﻴﺎن ﻗﺮل آﻻي ﺗﺮﻳﭙﻠﻮﺋﻴﺪ در ﺗﻤﺎم ﺗﻴﻤﺎر ﻫﺎ ﻃﻲ دوره 14
٠µm 40µ
٠µmآب ﺷﻴﺮﻳﻦ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ دوره 10روزه روزه آداﭘﺘﻪ ﺷﺪن ﺑﺎ
CC
3
اﻧﺠﺎم آزﻣﺎﻳﺶ ﻫﻴﭻ ﮔﻮﻧﻪ ﺗﻠﻔﺎﺗﻲ در آن ﻫﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﺸﺪ. ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﺎﻓﺖ ﺷﻨﺎﺳﻲ و اﻳﻤﻮﻧﻮﻫﻴﺴﺘﻮﺷﻴﻤﻲ: ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﺎﻓﺖ ﺷﻨﺎﺳﻲ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ در ﮔﻮﻧﻪ ﻣﻮرد 3
ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ،در ﻫـﺮ ﺳـﻤﺖ ﺣﻔـﺮه دﻫـﺎﻧﻲ 4ﺟﻔـﺖ ﻛﻤـﺎن آﺑﺸﺸﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ،ﺑﺮ روي ﻫﺮ ﻛﻤﺎن آﺑﺸﺸﻲ ،دو
ﺷﻜﻞ 3ﺗﺼﻮﻳﺮ اﻳﻤﻮﻧﻮﻫﻴﺴﺘﻮﺷﻴﻤﻲ از آﺑﺸﺶ ﻣﺎﻫﻲ ﻗﺰل
A
ردﻳﻒ رﺷﺘﻪ ﻇﺮﻳﻒ آﺑﺸﺸﻲ ﻗـﺮار دارد و ﺑـﺮ روي ﻫـﺮ
آﻻي ﺗﺮﻳﭙﻠﻮﺋﻴﺪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ در آب ﺷﻴﺮﻳﻦ .ﺳﻠﻮل ﻫﺎي
رﺷﺘﻪ آﺑﺸﺸﻲ ﺗﻌﺪادي ﺻﻔﺤﺎت ﻇﺮﻳﻒ ﺑﻨﺎم ﺗﻴﻐـﻪ ﻫـﺎي
ﻛﻠﺮاﻳﺪ ﺑﺮ روي ﻻﻣﻼ و ﻓﻴﻼﻣﻨﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ 4 .
آﺑﺸﺸﻲ ﻗ ـﺮار دارد ﻛﻪ ﻋﻤ ـ ﻮد ﺑﺮ رﺷﺘﻪ ﻫﺎي آﺑﺸﺶ ﻗﺮار دارﻧــﺪ .در ﻗﺴــﻤﺖ اﻧﺘﻬــﺎﻳﻲ رﺷــﺘﻪ ﻫــﺎي آﺑﺸــﺶ ﻻﻣــﻼ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﻤﻲ ﺷﻮﻧﺪ .در ﺑﺮش ﻃﻮﻟﻲ ﻫﺮ رﺷﺘﻪ ،ﻳﻚ ﻣﺤﻮر ﻣﺮﻛﺰي ﺷﺎﻣﻞ رگ ﻫﺎي ﺧﻮﻧﻲ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ دو ردﻳﻒ ﻻﻣﻼ
RBC
ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد)ﺷﻜﻞ .( 4ﺗﻌﺪاد زﻳﺎدي ﺳﻠﻮﻟﻬﺎي ﺧﻮﻧﻲ در داﺧﻞ رگ ﻫﺎ ﻣﺸﺎ ﻫﺪ ه ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ .در ﻗﺴﻤﺖ داﺧﻠـﻲ
CC
ﻛﻤﺎن آﺑﺸﺸﻲ ﺧﺎر آﺑﺸﺸﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘـﻪ ﻛـﻪ ﻛﻮﺗـﺎه ﻣـﻲ ﺑﺎﺷــﻨﺪ .رﺷــﺘﻪ ﻫــﺎي آﺑﺸﺸــﻲ ﺗﻮﺳــﻂ ﺑﺎﻓــﺖ ﭘﻮﺷﺸــﻲ ، ﭘﻮﺷﺎﻧﺪه ﺷﺪه اﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻓﺖ ﭘﻮﺷﺸﻲ ﻣﺘﺸﻜﻞ از ﺳﻠﻮﻟﻬﺎي
ﺷﻜﻞ 4ﺗﺼﻮﻳﺮي ﺑﺎ ﺑﺰرﮔﻨﻤﺎﻳﻲ 400از ﺑﺎﻓﺖ آﺑﺸﺶ ﻣﺎﻫﻲ
ﺳﻨﮓ ﻓﺮﺷﻲ ، 1ﺳﻠﻮﻟﻬﺎي ﭘﻴﻼر 2و ﺳﻠﻮﻟﻬﺎي ﻛﻠﺮاﻳﺪ ﻣـﻲ
ﻗﺰل آﻻي ﺗﺮﻳﭙﻠﻮﺋﻴﺪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ در ﺷﻮري .ppt18ﺳﻠﻮل
ﺑﺎﺷﺪ )ﺷﻜﻠﻬﺎي 5و .( 6ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﺳﻨﮕﻔﺮﺷﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ
ﻫﺎي ﻛﻠﺮاﻳﺪ در ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﻧﺪ :CC.ﺳﻠﻮل ﻫﺎي
ﺗﻌﺪاد ﺳ ﻠﻮل را در ﺑﺎﻓﺖ ﭘﻮﺷﺸﻲ ﺑﺨﻮد اﺧﺘﺼـﺎص ﻣـﻲ
ﻛﻠﺮاﻳﺪ :RBC ،ﮔﻠﺒﻮل ﻫﺎي ﻗﺮﻣﺰ :F ،ﻓﻴﻼﻣﻨﺖ :L ،ﻻﻣﻼ
دﻫﻨﺪ ،ﺳﻠﻮل ﻫـﺎي ﭘـﻴﻼر ﻛﺎﻧـﺎل ﻫـﺎي ﺧـﻮﻧﻲ را از ﻫـﻢ ﺟﺪا ﻣﻲ
ﻛﻨﻨﺪ .
1. Pavment Cell 2. Pillar Cell
17
ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﺮﺧﻲ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﺗﻨﻈﻴﻢ اﺳﻤﺰي _________________________________ ....ﺳﻠﻄﺎن ﻛﺮﻳﻤﻲ و ﻫﻤﻜﺎران ﺷﻜﻞ 6
ﺷﻜﻞ 5
ﺷﻜﻞ :A5ﺗﺼﻮﻳﺮي از ﺑﺎﻓﺖ آﺑﺸﺶ ﻣﺎﻫﻲ ﻗﺰل آﻻي رﻧﮕﻴﻦ ﻛﻤﺎن ﺗﺮﻳﭙﻠﻮﺋﻴـﺪ ﻗـﺮار ﮔﺮﻓﺘـﻪ در آب ) %6ﺑﺰرﮔﻨﻤـﺎﻳﻲ :B .(400 ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﻻﻣﻼي آﺑﺸﺶ ﻣﺎﻫﻲ ﻗﺰل آﻻي رﻧﮕﻴﻦ ﻛﻤﺎن ﺗﺮﻳﭙﻠﻮﺋﻴﺪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ در آب ) %6ﺑﺰرﮔﻨﻤﺎﻳﻲ .(1000 ﺷﻜﻞ :6ﺗﺼﻮﻳﺮي ﺑﺎ ﺑﺰرﮔﻨﻤﺎﻳﻲ 1000از ﻻﻣﻼي آﺑﺸﺶ ﻗﺰل آﻻي رﻧﮕﻴﻦ ﻛﻤﺎن ﺗﺮﻳﭙﻠﻮﺋﻴﺪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ در آب ، %12ﺳـﻠﻮل ﻫﺎي ﻛﻠﺮاﻳﺪ ،ﺳﻨﮕﻔﺮﺷﻲ ،ﭘﻴﻼر ،ﺧﻮﻧﻲ و ﻣﻮﻳﺮگ در ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﻧﺪ. اﺧﺘﺼﺎرات : RBC :ﮔﻠﺒﻮل ﻗﺮﻣﺰ :C ،ﻣﻮﻳﺮگ : P ،ﺳﻠﻮل ﭘﻴﻼر :CC ،ﺳﻠﻮل ﻛﻠﺮاﻳﺪ : E ،ﺑﺎﻓﺖ ﭘﻮﺷﺸﻲ : F ،ﻓﻴﻼﻣﻨﺖ : L ،ﻻﻣﻼ
در روش اﻳﻤﻮﻧﻮﻫﻴﺴﺘﻮﺷﻴﻤﻲ ،آﻧﺘﻲ ﺑـﺎدي IgGα5ﺑـﺎ اﺗﺼـﺎل
ﺷﺪﻧﺪ .ﺳﻠﻮﻟﻬﺎي ﻛﻠﺮاﻳﺪ اﻏﻠﺐ ﺑﺼﻮرت ﭼﻨـﺪ ﺗـﺎﻳﻲ در ﭘﺎﻳـﻪ
ﺑـﻪ آﻧـﺰﻳﻢ Na+-K+-ATPaseو ﺑﻮاﺳـﻄﻪ داﺷـﺘﻦ ﺧﺎﺻـﻴﺖ
ﻻﻣﻼ و ﻣﻌﻤـﻮﻻ ﺑﺼـﻮرت ﻣﻨﻔـﺮد ﺑـﺮ روي ﻻﻣـﻼ ﻣﺸـﺎﻫﺪه
ﻓﻠﺌﻮرﺳﺎﻧﺲ ﻣﻮﺟﺐ ﮔﺮدﻳﺪ ﺗﺎ ﺳﻠﻮﻟﻬﺎي ﻛﻠﺮاﻳﺪ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ
ﺷﺪﻧﺪ)ﺷﻜﻞ ﻫﺎي 3و ( 4ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ در ﺑﺎﻓﺖ آﺑﺸـﺶ ﻣﺎﻫﻴـﺎن
ﺑﺴﻬﻮﻟﺖ ﻣﺸـﺎﻫﺪه و از ﺳـﻠﻮﻟﻬﺎي دﻳﮕـﺮ )ﺑـﻮﻳﮋه ﺳـﻠﻮﻟﻬﺎي
ﺗﻴﻤﺎر 18در ﻫﺰار ﭘﺎرﮔﻲ ﻻﻣﻼ ﻣﺸـﺎﻫﺪه ﮔﺮدﻳـﺪ )ﺷـﻜﻞ.(3
ﺧﻮﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ رﻧﮓ زرد ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ( ﺗﻔﻜﻴـﻚ ﮔﺮدﻧـﺪ
اﻧﺪازه و ﻧﺤﻮه ﭘﺮاﻛﻨﺶ ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﻛﻠﺮاﻳﺪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑـﻪ ﻧﺘـﺎﻳﺞ
)ﺷﻜﻞﻫﺎي 3و ( 4در اﻳــﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺳﻠــﻮﻟﻬﺎي ﻛﻠﺮاﻳﺪ در
ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت اﻳﻤﻮﻧﻮﻫﻴﺴﺘﻮﺷﻴﻤﻲ در ﺟﺪول ﺷﻤﺎره 1آورده ﺷﺪه
روي ﻻﻣﻼ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﻴﻦ و ﭘﺎﻳﻪ ﻻﻣﻼ ﻣﺸﺎﻫﺪه
اﺳﺖ.
ﺟﺪول 1ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﻛﻠﺮاﻳﺪ واﻗﻊ در رو و ﭘﺎﻳﻪ ﻻﻣﻼي آﺑﺸﺸﻲ ﻣﺎﻫﻴﺎن ﻗﺰلآﻻي ﺗﺮﻳﭙﻠﻮﺋﻴﺪ در ﺳﻄﻮح ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻮري، ) .(Mean±SDﺣﺮوف ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ ﻣﻌﻨﻲ دار ﺑﻮدن و اﺧﺘﻼف ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦﻫﺎ اﺳﺖ. ﺷﺎﺧﺺﻫﺎي ﻣﻮرد ﺳﻨﺠﺶ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻣﺴﺎﺣﺖ ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ ﺑﺮش ﺧﻮرده ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﻛﻠﺮاﻳﺪ ﻻﻣﻼ )N=150 (µm2 ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻣﺴﺎﺣﺖ ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ ﺑﺮش ﺧﻮرده ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﻛﻠﺮاﻳﺪ ﺑﻴﻦ ﻻﻣﻼ )N= 150(µm2 ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺗﻌﺪاد ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﻛﻠﺮاﻳﺪ روي ﻻﻣﻼ
آب ﺷﻴﺮﻳﻦ ± 3/705
a41/7
±1/9
a38/6
±2/3
b30/7
±3/2
a36/6
a38/91
±2/8
ab36/5
±1/8
b32/8
±2/3
b34/2
±0/3
b5/47
±0/33
a5/65
±0/15
c3/69
±0/27
a5/65
±0/11
c2/69
±0/17
a3/78
±0/13
b3/13
±0/14
a4/17
± 2/01
N= 150
ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺗﻌﺪاد ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﻛﻠﺮاﻳﺪ ﺑﻴﻦ و ﭘﺎﻳﻪ
ﻻﻣﻼN= 150
آب‰6
آب ‰12
آب ‰18
18
ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﺮﺧﻲ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﺗﻨﻈﻴﻢ اﺳﻤﺰي _________________________________ ....ﺳﻠﻄﺎن ﻛﺮﻳﻤﻲ و ﻫﻤﻜﺎران ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺳﻨﺠﺶ اﺳﻤﺰي:
ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ و آب ﻣﺤﻴﻂ آزﻣـﺎﻳﺶ در ﺟـﺪول ﺷـﻤﺎره 2آورده
ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺳﻨﺠﺶ اﺳﻤﻮﻻﻟﻴﺘﻪ ﭘﻼﺳﻤﺎي ﺧﻮن ﻣﺎﻫﻲﻫﺎي ﻣﻮرد
ﺷﺪه اﺳﺖ.
ﺟﺪول 2ﺗﻐﻴﻴﺮات اﺳﻤﻮﻻﻟﻴﺘﻪ ﭘﻼﺳﻤﺎي ﺧﻮن ﻣﺎﻫﻲ ﻗﺰل آﻻي رﻧﮕﻴﻦﻛﻤﺎن ﺗﺮﻳﭙﻠﻮﺋﻴﺪ در ﺳﻄﻮح ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻮري آب. ﻣﻴﺰان اﺳﻤﻮﻻﻟﻴﺘﻪ
آب ﺷﻴﺮﻳﻦ
)(mOsm/L
6 ppt
18 ppt
12 ppt
آب
12
195
342
350
ﭘﻼﺳﻤﺎي ﺧﻮن ﻗﺰل آﻻي ﺗﺮﻳﭙﻠﻮﺋﻴﺪ
290
315
333
347
ﺑﺮرﺳﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺑﻴﺎن ژن زﻳﺮ واﺣﺪ α1bآﻧـﺰﻳﻢ
ژن زﻳﺮ واﺣﺪ α1bآﻧﺰﻳﻢ NKAدر ﮔﺮوه ﺷﺎﻫﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻌﻨﻲ
Na+-K+-
داري ﻛﻤﺘﺮ از دﻳﮕﺮ ﺗﻴﻤﺎرﻫـﺎي ﺷـﻮري اﺳـﺖ ).(P
